وزیر نفت گفت: پس از ۲۸ سال توقف، عملیات حفاری اکتشافی در دریای خزر آغاز شد و هدف، حفاری تا عمق ۵ کیلومتری از بستر دریا است.

به گزارش صدای بانک از خبرگزاری مهر، محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت، امروز (جمعه، ۱۹ اردیبهشت) در حاشیه دومین روز از بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: این نمایشگاه فرصتی برای نمایش توانمندی‌ها و قابلیت‌های شرکت‌های سازنده تجهیزات، تأمین‌کنندگان و ارائه‌دهندگان خدمات در حوزه‌های بالادستی و پایین‌دستی صنعت نفت است.
وی افزود: تأکید داریم روند سنتی نمایشگاه بازنگری شود و سال آینده تمرکز بر نوآوری‌ها، ایده‌های جدید و استفاده از هوش مصنوعی در صنعت نفت و گاز باشد؛ حوزه‌ای که تاکنون از آن غافل بوده‌ایم. امیدواریم همکاران ما و فعالان بخش خصوصی، به‌ویژه در انتقال فناوری و مسائل مرتبط با هوش مصنوعی، مشارکت بیشتری داشته باشند.
وزیر نفت ادامه داد: این نمایشگاه فرصتی برای مذاکره، شناسایی ظرفیت‌ها و منتهی شدن این تعاملات به قراردادهایی است که به رونق اقتصادی کشور و صنعت نفت منجر خواهد شد.
پاک‌نژاد درباره آغاز عملیات حفاری در دریای خزر گفت: حدود ۲۸ سال است در حوزه آب‌های کم‌عمق دریای خزر، به‌ویژه بخش جنوبی آن، فعالیت اکتشافی متوقف شده بود. اکنون در ساختار هیدروکربنی «رودسر»، در فاصله ۱۵ کیلومتری ساحل و در عمق ۷۰ تا ۷۵ متری، عملیات حفاری آغاز می‌شود، هدف، حفاری تا عمق ۵ کیلومتری از بستر دریا است.
وی تصریح کرد: با انجام این حفاری اکتشافی، مشخص خواهد شد که این ساختار ساختار هیدروکربنی، مخزن یا میدان نفتی محسوب می‌شود یا نه. برآوردهای اولیه، بر اساس مطالعات «زمین‌شناسی» و «لرزه‌نگاری» دوبعدی، از وجود بیش‌از ۶۰۰ میلیون بشکه نفت خام درجا و حدود دو تریلیون فوت مکعب (TCF) گاز حکایت دارد. البته این اعداد تقریبی است و نیازمند تطبیق با مطالعات تکمیلی است. این عملیات حدود یک سال طول می‌کشد.
وی با اشاره به سرمایه‌گذاری انجام‌شده برای این پروژه اظهار کرد: عملیات بر اساس قرارداد (EPD) با مبلغ ۵۰ میلیون دلار از منابع داخلی شرکت ملی نفت ایران انجام می‌شود. همچنین پروژه فشار افزایی پارس جنوبی مهم است و تلاش داریم هرچه سریع‌تر از مرحله مطالعات پایه عبور کرده و وارد فاز اجرایی شویم. گزینه‌های مختلفی برای تأمین مالی در نظر گرفته‌ایم که محور اصلی آن استفاده از منابع صندوق توسعه ملی است.
وزیر نفت درباره برنامه‌های بلندمدت در حوزه میادین مشترک و همکاری‌های بین‌المللی، گفت: سکوی نیمه شناور ایران امیرکبیر و شناورهای تدارکاتی آن برای حفاری در آب‌های عمیق طراحی شده‌اند. در میدان سردار جنگل تاکنون دو حلقه چاه اکتشافی حفاری شده اما همچنان به مطالعات بیشتری نیاز داریم تا میزان منابع قابل برداشت مشخص شود.
وی ادامه داد: عملیاتی کردن چاه‌ها در عمق بیش‌از ۷۰۰ متری دشوار و نیازمند فناوری‌هایی است که همکاران ما با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و استفاده از تجهیزات (ROV) در تلاش برای دستیابی به آن هستند. اما این فرآیند به زمان نیاز دارد.
پاک‌نژاد با اشاره به امکان تحقق برنامه‌های توسعه‌ای، اظهار کرد: با توجه به انگیزه و همتی که در همکارانم در بخش‌های مختلف صنعت نفت می‌بینم و به تحقق برنامه‌ریزی‌ها باور دارم. انگیزه خدمت در این بخش در زمستان گذشته به‌خوبی نمایان شد؛ در حالی که کشور در شرایط بحرانی تأمین انرژی قرار داشت، همچنین همکاران شرکت ملی نفت ایران توانستند طی دو الی سه‌ماه تولید گاز خام را حدود ۳۰ میلیون مترمکعب افزایش دهند.
وی اضافه کرد: شرکت ملی گاز ایران نیز توانست شبکه را پایدار نگه دارد و از وقوع بحران جلوگیری کند. در مقاطعی فشار شبکه کاهش می‌یافت و احتمال قطع وجود داشت، اما با تلاش شبانه‌روزی نیروها، از بروز بحران جلوگیری شد.
واردات یک میلیارد لیتر گازوئیل طی دو ماه
وزیر نفت ادامه داد: حدود یک میلیارد لیتر گازوئیل در دی و بهمن‌ماه وارد کشور شد که معادل ۶۰۰ میلیون دلار هزینه داشت.
وی ادامه داد: البته به این واردات افتخار نمی‌کنیم؛ متأسفانه نیروگاه‌هایی داریم با راندمان زیر ۳۰ درصد که از این میزان، تنها ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار تبدیل به برق شد و مابقی هدر رفت.
وی تأکید کرد: امیدواریم با همکاری وزارت نیرو، به سمت استفاده از نیروگاه‌هایی با راندمان بالاتر حرکت کنیم. صنعت نفت آماده همکاری در این مسیر است.
پاک‌نژاد اضافه کرد: همکاران ما در شرکت ملی پالایش و پخش در زمینه سوخت‌رسانی تلاش زیادی داشته‌اند و این تلاش‌ها باعث شد که زمستان سال گذشته را با کمترین چالش پشت سر بگذاریم، زیرا شرایط می‌توانست بدتر باشد، اما با کمک خداوند این دوره را پشت سر گذاشتیم.
منتظر خارجی‌ها نمی‌مانیم
وی افزود: در بخش توسعه، همکاران ما در تمام بخش‌ها با تمام توان خود در حال انجام کار هستند. ما منتظر استفاده از توانمندی‌ها و تخصص کارشناسان صنعت نفت هستیم و منتظر بیرونی‌ها نخواهیم بود، همچنین معتقدیم که اگر بخش خصوصی همت کرده و با فناوری‌های روز دنیا همراهی کند، کمک بزرگی به ما خواهد کرد. ما از حضور آن‌ها در قالب‌های مختلف قراردادی حمایت خواهیم کرد.
ناترازی انرژی، میراث سال‌های دور است
پاک‌نژاد در خصوص ناترازی انرژی در کشور اظهار کرد: ناترازی ریشه در سال‌های دور دارد و نمی‌توان آن را صرفاً به کوتاهی گذشتگان نسبت داد. هرچند در سال‌های مختلف با تدابیری که اتخاذ شده، این مسئله توسط همکاران ما و مدیران گذشته مدیریت شده، اما روند مصرف و تقاضا به‌قدری شتابان و لجام‌گسیخته افزایش یافته که باوجود رشد تولید، باز هم از نیاز عقب مانده‌ایم و این شکاف روز به روز عمیق‌تر شده است.
وی افزود: سال گذشته و زمستان پیش‌رو، شرایط دشواری خواهد داشت. اما همکاران ما در صنعت نفت و وزارت نیرو، «مردان روزهای سخت‌اند» و تلاش‌های زیادی در این حوزه‌ها انجام می‌شود. با این حال، ظرفیت تولید برق کشور متناسب با سرمایه‌گذاری‌های صورت‌گرفته تاکنون است و بیش از این امکان‌پذیر نیست.
ناترازی با تولید بیشتر حل نمی‌شود
این مقام مسئول تأکید کرد: آنچه باید به آن توجه کنیم، مدیریت مصرف، تقاضا و بهینه‌سازی مصرف است. همواره بر این موضوع اولویت قائل بوده‌ام. البته همکاران ما در حوزه افزایش تولید نیز تلاش خواهند کرد، اما افزایش تولید به‌تنهایی پاسخگوی پر کردن شکاف عمیق ناترازی نیست.
پویش «دو درجه کمتر» کلید عبور از بحران زمستان بود
وزیر نفت خاطرنشان کرد: مردم عزیز باید در این مسیر ما را همراهی کنند. همان‌طور که در زمستان گذشته، با همراهی در پویش «دو درجه کمتر»، کمک مؤثری به عبور از بحران شد، در حوزه مدیریت مصرف نیز چنین همراهی‌هایی ضروری است.
وی افزود: نقش دولت در این زمینه کمرنگ نخواهد شد و ما باید نقش‌آفرینی کنیم. تجهیز مصرف‌کنندگان به تجهیزات با بازدهی بالا و مصرف بهینه، از طریق تسهیلات مالی متنوع و ساختارهای حمایتی، جز برنامه‌های ما است. البته ظرفیت‌هایی هم در قوانین پیش‌بینی‌شده در برنامه هفتم توسعه و هم تدابیری در نظر گرفته‌شده در قانون بودجه امسال، می‌تواند کمک قابل‌توجهی به مدیریت تقاضا و مصرف انرژی در کشور داشته باشد.
هدف‌گذاری تولید ۴.۸ میلیون بشکه نفت تا پایان برنامه هفتم
پاک‌نژاد بیان کرد: در خصوص برنامه‌های توسعه‌ای، خوش بینیم که با توجه به اقدامات صورت‌گرفته، تا پایان برنامه هفتم اهداف کمی مربوط به تولید نفت خام و گاز محقق خواهد شد.
وی در خاتمه اضافه کرد: این اهداف شامل تولید ۴ میلیون و ۵۸۰ هزار بشکه نفت خام که از این مقدار ۴ میلیون و ۸۰۰ برای تولید ظرفیت هدف‌گذاری شده و یک میلیارد و ۳۵۰ هزار میلیون متر مکعب گاز است، امیدواریم که با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، این اهداف محقق شوند.
زمان انعقاد تا تنفیذ قراردادهای نفتی به کمتر از شش ماه کاهش یافت
عضو کابینه دولت چهاردهم ادامه داد: از ابتدای دولت چهاردهم، تیمی در صنعت نفت مستقر شد که عمدتاً با مسائل مرتبط با انعقاد و نهایی‌سازی قراردادها آشنا بود و این آشنایی به تسریع در یافتن راه‌حل‌ها کمک کرده است. با حمایت‌های «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور و «محمدرضا عارف» معاون اول رئیس جمهور، زمان انعقاد تا تنفیذ قراردادهای نفتی به حدود ۶ ماه کاهش یافته و تدابیر اتخاذشده روند سرمایه‌گذاری در بخش بالادستی را تسریع می‌کند.
وزیر نفت گفت: پیش‌تر فاصله زمانی میان انعقاد تا تنفیذ قراردادها طولانی و خارج از حوزه وزارت نفت بود، اما این موضوع با حمایت شخص رئیس‌جمهور و معاون اول در شورای اقتصاد مطرح شد و سازوکارهایی به تصویب رسید که این بازه زمانی را به حدود شش ماه کاهش داده است.
پاک‌نژاد افزود: کاهش زمان انعقاد تا تنفیذ قراردادها شدنی است و همکاران ما در صنعت نفت، به‌ویژه شرکت ملی نفت ایران، مکلف شده‌اند طی سه تا چهار ماه، پیشنهادهای سرمایه‌گذاران در حوزه بالادستی را دریافت و فرآیند قراردادها را نهایی کنند.
وی گفت: در سال‌های گذشته، شرکت‌ها از طولانی بودن این فرآیندها گلایه‌مند بودند و این مسئله از دغدغه‌های مقام معظم رهبری نیز به شمار می‌رفت. اکنون با اتخاذ تدابیر جدید، شاهد بهبود شرایط و تحقق زمان‌بندی‌های پیش‌بینی‌شده خواهیم بود.
استقبال نفتی ایران از انتقال فناوری‌ها بین‌المللی
این مقام مسئول بیان کرد: از مشارکت شرکت‌های بین‌المللی توانمند در زمینه سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری استقبال می‌کنیم. البته تاکنون مذاکراتی در این زمینه انجام نشده، زیرا عملیات جاری، حفاری اکتشافی است و هم ساختار حفاری مستقر و هم تیم‌های عملیاتی شرکت نفت و گاز خزر و شرکت حفاری شمال از توانمندی لازم برخوردارند و نیازی به همکاری خارجی نداریم.
تنها یک کشور در لیست سیاه نفت ایران
پاک‌نژاد در پایان خاطرنشان کرد: در ادامه مسیر، چنانچه سرمایه‌گذاران خارجی در چارچوب مقررات ما عمل کنند، آماده همکاری و عقد قرارداد با آنان هستیم. تنها یک کشور اجازه حضور نخواهد داشت و با سایر کشورها مشکلی برای همکاری وجود ندارد.