رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گفت: آبی که با اجرای طرح‌های آبخیزداری مهار می‌شود، یا بطور مستقیم قابل استفاده در دیمزار‌ها می‌شود و یا اینکه با نفوذ به عمق زمین، سفره‌های زیرزمینی را تغذیه می‌کند.
تاریخ انتشارجمعه ۲۶ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۱۱:۵۶
کد مطلب : 31839
پرباری دیمزار‌ها با آبخیزداری
۰
محمود عرب خدری، پژوهشگر و استاد پژوهشکده حفاظت خاک و آب نیز با بیان اینکه آبخیزداری الزما بهمعنی احداث سازه و فعالیت‌های عمرانی و ساخت و ساز نیست، اظهار داشت: بسیاری از روش‌های حفاظت از آب و خاک بدون هزینه‌های اضافی و دستکم با کمترین هزینه قابل اجرا هستند که یکی از موثرترین آنها شخم عمود بر شیب است.
این کارشناس آبخیزداری افزود: شخم زدن زمین کشاورزی هم جهت با شیب، در عمل منجر به ایجاد شیار‌هایی از بالا به پایین شیب شده و باعث حریان یافتن آب و شسته شدن خاک از ارتفاعات به پایین دست می‌شود، اما اگر شخم در عرض زمین و عمود بر جهت شیب انجام شود، هر شیار به منزله آبگیر و سد کوچکی عمل کرده و باعث توقف بیشتر آب و ایجاد فرصت بیشتر برای نفوذ به خاک می‌شود.
عرب خدری افزود: آب باران یا روان آب ناشی از آن، باید در لایه موسوم به پروفایل یا نیم رخ خاک ذخیره شود تا در دسترس ریشه گیاهان باشد، چراکه رطوب سطحی زمین به سرعت تبخیر و از دسترس گیاه خارج می‌شود و به همین دلیل ممتد بودن بارندگی و یا جلوگیری از جریان یافتن پرسرعت روان آب‌ها مهم است تا فرصت برای جذب آب و رسیدن رطوبت کافی به لایه‌های پایین‌تر فراهم شود.
وی با اشاره به نتایج یکی از پژوهش‌های انجام شده در زمینه سنجش آسیب‌های شخم در جهت شیب، اظهار داشت: از آنجایی که شخم عمود بر شیب در اراضی شیب دار برای ماشین آلات و تراکتور دشوارتر از شخم در جهت شیب است، بهره بردار یا راننده تراکتور ترجیح می‌دهد که بجای حرکت عرضی، از سمت بالا به پایین حرکت کند و در نتیجه، مسیر شیار‌ها از بالا به پایین شده و طبق آزمایشی که ما انجام دادیم، در هر هکتار حدود ۱۳ تن خاک از بالای زمین به پایین منتقل می‌شود که به خودی خود رقم چشمگیری است و بعدا شسته شدن خاک با باران و روان آب نیز به آن افزوده می‌شود.
روح الله درویش، رئیس اداره مطالعات آبخیزداری منابع طبیعی تهران نیز با اشاره به طرح‌های آبخیزداری اجرا شده در بالا دست سد مخزنی نمرود در منطقه فیروزکوه اظهار داشت: با اجرای آبخیزداری راندمان دیمزار‌های پایین دست تا ۶ برابر افزایش می‌یابد.
آخرین عناوین
